verhalen

Eindelijk
Morgen is het eindelijke zover! Zijn moeder wordt 70…
Mag hij daarna doodgaan??
Moet je blijven leven om iemand zijn leven leuker te maken ?
Ja, morgen ..
Morgen zullen we je douchen..zorgen dat het goed lijkt..maar je ook vertellen dat het hierna goed is..de dood zal dan een verlossing zijn .
Moeizaam strompelt hij zwaar verminkt in gezelschap van meerdere zakken naar de gehuurde douchestoel en met een pijnlijk kreet zakt hij op zijn botten neer.
We wisselen veelzeggende blikken over zijn gebogen hoofd heen naar elkaar ,met moeite onze tranen inhoudend geven we hem een schoon washandje en doen heerlijk ruikende klodders shampoo op zijn lange haar.
Met alle kracht die hij nog heeft wast hij secuur zijn haar terwijl wij denken dat dit waarschijnlijk en hopelijk de laatste keer is .
Het zou de laatste keer zijn .

Nooit tijd…
Het is wel heel erg snel gegaan he? Ja ,dat hadden we echt niet verwacht !
Er staan tranen in zijn ogen ..maar die van haar zijn droog en kijken emotieloos rond .
Die kamer is gelukkig al bijna leeg want ik moet overmorgen gewoon gaan werken .
Maar dat het allemaal zo snel zou gaan…dat had ik echt niet verwacht.

Maar Ik was er al een tijdje bang voor ,hoelang leefde ze al in reservetijd??
2 dagen geleden ben ik met haar naar de Albert Heijn geweest ,weten jullie wel hoe geweldig ze dit vond ???
Nog een keer zelf haar boodschappen kiezen ,nog een keer zelf betalen aan de kassa .
Thee,bouillon,paracetamol ,billendoekjes ,luchtverfrisser en loperamide .
De lol die we hadden om de krijsende kinderen,de bekenden die haar vroegen hoe het nu met haar gaat.
Ze genoot van de frisse buitenlucht ,maar ze was ongezond wit, zieker dan iedereen dacht of misschien wilde weten.

Nog een keer….gewoon boodschappen doen en gewoon even naar buiten.
Jullie wilden dit niet ,jullie hadden hier geen tijd voor ,geen zin in en geen zin en tijd voor haar…jullie wisten ook niet dat haar buik steeds dikker werd ,jullie wilden niet naar haar luisteren toen de dokter vertelde dat haar laatste periode op deze aarde was ingegaan .
Jullie hadden het te druk met je eigen leven .
Gisteren heb ik haar voor het laatst gedoucht ,alleen wist ik niet dat het de laatste keer zou zijn …maar alle keren dat ik haar gedoucht heb bedacht ik mij dat het wel eens de laatste keer zou kunnen zijn ..en heb ik haar gedoucht zoals ik zelf gedoucht zou willen worden als ik het later niet meer zelf zal kunnen.
Vanmorgen was ik later dan anders ,het was al 10 uur .de deur stond open en ik hoorde zachtjes snikken en voorover gebogen zat ze op de wc …zo’n vreselijke pijn fluisterde ze ..terwijl de tranen ongemerkt op haar magere knieën drupten .
Gelijk zag ik dat haar laatste momenten waren aangebroken ,mijn ene arm sloeg ik om haar heen ,haar hoofd op mijn schouder waar ze verder snikte en mijn andere hand belde mijn naamgenoot die aan een paar woorden genoeg had .
Samen brachten we haar naar haar bed,lijkbleek ,nat van het koude zweet zakte ze achterover .
Mijn naamgenoot belt de dokter die gelijk zal komen en de dochter van mw die voorlopig zeker geen kans ziet om te komen .. Misschien vanavond.
Dank je ,lieve schat voor alles wat je voor mij gedaan hebt …je was altijd zo lief voor mij ik zal je zo missen …weet je hoeveel ik van jou en van jullie hou???
Mijn tranen vechten zich naar boven maar ik kan ze binnen houden .
Het amulet met de afbeelding van Maria speld ik zoals gewoonlijk op haar nachtpon.
De jonge dokter die net zo jong als mijn kinderen is krijgt van mij het voordeel van de twijfel als hij nog geen kwartier later ernstig kijkend binnenkomt .
Met verzorgde en behoedzame handen onderzoekt hij voorzichtig maar nutteloos haar enorme en keiharde buik .
Hij pakt haar hand voordat hij haar rustig verteld dat hij nu niets meer voor haar kan doen behalve de pijn verzachten .
Hij vertelt eerlijk dat haar laatste uren zijn aangebroken …de eerlijkheid van deze man .
Voor de vorm vraagt hij naar haar temperatuur en meet haar bloeddruk .
Uit zijn tas komt behalve een ampul morfine,een spuit en een naald ook een mini naaldencontainer,
Over een paar uur komt hij terug om te kijken of de pijn gezakt is .
Dit is een dokter naar mijn hart misschien zelfs een dokter die mijn vertrouwen zal kunnen winnen.
Samen met mijn naamgenoot verschoon ik haar ,als we klaar zijn en ze weer helemaal schoon is ,kunnen we weer van voren af aan beginnen.
Haar dochter zegt emotieloos dat we het vuile wasgoed maar gelijk in de vuilniszak moeten doen want dit gaat ze zeker niet meer wassen …
Vanuit het bed klinkt zachtjes ,dank jullie wel …
Met een glimlach op onze gezichten beginnen we weer van voren af aan en met dezelfde glimlach gooien we de vieze washandjes en handdoeken gelijk in een vuilniszak .
In de woonkamer roken dochter,schoonzoon en zus de ene na de andere sigaret.
Wat moet er hier tussen deze mensen gebeurd zijn ??
Wat moet er gebeurd zijn als je geen tranen meer hebt ?
Wat moet er gebeurd zijn als je familie geeneens tijd genoeg voor je sterven heeft?
Samen verschonen we haar nogmaals …haar adem ruikt…ik hap naar adem en ruik de dood ..
Een paar uur later heeft niemand in de tussentijd haar hand gepakt en niemand naar haar omgekeken .De jonge dokter komt binnen ,hij heeft een plaats voor haar geregeld in het hospice ..
Is dit een dokter van deze tijd ?? Het is allemaal geregeld,het vervoer is zelfs ook al geregeld ..zijn vaardige handen breken een nieuwe ampul morfine en zonder twijfel spuit hij een nieuwe dosis morfine.
Of de pijn zakt zal de komende uren duidelijk worden maar de vastberadenheid in zijn ogen laat haar rustig worden en haar voor dit moment tevreden haar ogen sluiten .
Het crucifix haal ik van het touwtje van het licht af en geef het aan haar dochter om mee te nemen naar het hospice ,de dochter draait het rond in haar handen …nou dit heb ik nog nooit gezien!!! Wat moet ze hiermee??Gevoelloos gooit ze het op een tafeltje .
Ik hoop dat ze het voor haar meeneemt.
We verschonen haar ,we zijn nu met z’n drieën…gooien de washandjes in de vuilniszak ,nemen afscheid en weten dat we haar nu echt nooit meer zullen zien .
Voor de laatste keer gooien we de volle vuilniszak in de bak….
Soms is de stilte van de dood goed .
Haar dochter is verlost….
Hoe wil je herinnert worden???
Als de dochter die door de achterdeur wegsluipt?
Als de zuster die alles heeft gegeven!?

Moet een mens Lijden of Leiden ….
De discussie onder de collega’s die heel dichtbij of juist wat verder afstaan van de lijdensweg van erwin laait op,op kantoor komt iedereen langzaam achter de veilige muur van zijn computer vandaan en vormen we langzaam een kringetje
Wij lijden wel mee…maar hebben geen recht op leiden .
Wij mogen alleen lijden.
De discussie of de morfinepomp een verrijking van ons leven en sterven is
of soms toch een enorme hindernis om rustig te kunnen of te mogen sterven ?
Pijn verzachtend en pijn onderdrukkend ..
We willen een mens pijnvrij zijn laatste dagen,weken,maanden laten leven zodat deze rustig kan sterven maar dit maakt ook de stap om te gaan of te kunnen sterven veel moeilijker.
Onwetend van de processen die zich in het lichaam afspelen en de gevolgen hiervan die onzichtbaar blijven voor degene die we met de morfine van zijn pijn en zijn lijden verlossen blijft over een mens wat doet of zijn lichaam niet meer bij hem hoort.
Ik ben nooit bang geweest voor de dood ,nooit bang geweest voor de terminale fase van een mensenleven .
Deze fase kan vreselijk zijn maar vaak vreselijk mooi en altijd heel bijzonder en uniek .
Maar de situatie van erwin begint mij langzamerhand angst aan te jagen ,levend dood.
Zijn bruine ogen schitteren en flonkeren alsof er niets aan de hand is .
Een gelukzalige glimlach ..en die is voor mij .
Maar wil ik die?
De morfine werkt geweldig ,is dit ons ideaal?
Is dit wat we willen ?hebben we het gezamenlijk bereikt?
Hebben we een situatie bereikt waar we gelukkig mee zijn?
Voor hoelang?
Zijn hoofd leeft alsof dit gewoon is ,
Ingevallen wangen,een spitse neus en oksels die kunnen concurreren met de grootste kraters ter wereld .
de rest is in staat van ontbinding .
Ik zal zo zijn nagels knippen ook al zijn zijn vingers koud als ijs .
Hij lijkt dood maar is het niet .
Hij voelt niets…hij wel …maar wij niet .wij voelen niet niets .
Ik heb veel mensen zien sterven en zien lijden meer dan mij lief is ..
ik heb obducties ,secties en autopsies gezien en ze zijn allemaal gelijk .
Snijden en ontrafelen van een dood lichaam .
Dode lichamen ,ontbinding zonder leven ,zonder ziel .
De ontrafeling van de dood ,erwin is een combinatie van deze allemaal .
Een levend lijk,een geraamte ..maar met een ziel en die bezielende blik in zijn ogen doet mij twijfelen .
Maar…
Wie beseft wat het met je doet als er hele stukken dood,verteerd weefsel warm aanvoelt door je handschoenen heen?
Wie begrijpt hoe het voelt om een stuk verteerd weefsel in een zakje te stoppen en te doen of het de gewoonste zaak van de wereld is ?
En ja, we zetten het zakje buiten maar de lucht zullen we nooit vergeten,de lucht van de dood .
De lucht van levend dood .
Ja,erwin is rustig,ja erwin heeft gelachen …en wat doen wij ???wij lijden …
Een nieuw gat in zijn rug? Zonder blikken of blozen schrapen we het dode weefsel bijeen en leggen nieuw opvangmateriaal neer .
Zonder kreukels want daar zou hij last van kunnen krijgen .
Beschermende foam ,nog een matje …lekker veel after shave .
Wat ruik je weer lekker lieve jongen !
Wat fijn he ? Lekker schone kleren en een schoon bed …ik heb mijn boek maar meegenomen dan ga ik zo lekker op de bank liggen lezen !

dit zegt zijn moeder die rustig,ontspannen aan de keukentafel zit ..
nee,ze wil niet weten hoe zijn wonden eruit zien ..
Ze praat over koetjes en kalfjes ..haar lippenstift zit goed ..ze ziet niet,wil niet weten..
ze doet Alsof er niets bijzonders is ,
Alsof er niks aan de hand is .
Alsof ik niet net een stuk verteerd lichaam in een zakje heb gestopt alsof het nooit bestaan heeft .
Ruik je het niet??
Zie je het niet?
Of begrijp je het niet?

Hoi judith ,hoe gaat het nu met erwin?? Ga jij zo naar hem toe?
Hoi esther, nee ik ben vrij… Ik heb heel veel gewerkt .. 6 dagen achter elkaar ….kelly gaat er zo heen .. judith ,ik moet je toch even iets geweldigs vertellen ..Iemand uit antonius had een goed idee!! Een wondverpleegkundige inschakelen ,heeft de dokter de wond gezien? Hij heeft vast nog goeie ideeën !
esther ..Ik ben vrij…ik heb zo hard gewerkt.

waar was je toen je broertje je nodig had??
waar waren jullie ??
als jullie er eerder waren geweest had je geweten dat er zo vaak een wondverpleegkundige is geweest ..
jullie wisten niets ,hadden geen tijd voor hem .
Nu hebben jullie ineens tijd maar jullie willen nog steeds niets weten !
Natuurlijk er is altijd iemand die het beter weet ..
Maar soms is de dood meer dan genoeg!
Misschien zelfs soms beter dan het einde.
Het einde van een leven ..
Soms is de dood barmhartig.
Wie weet hoe het voelt om een geraamte te omarmen ?
Ik wel ..en dat doet zeer.

hij hangt tegen mij aan…zijn moeder glimlacht ..
ik denk alleen nog maar ..weet je hoe het voelt als iemand niets meer dan een geraamte is ??
ik heb geen glimlach meer !
Dat gun ik mijn ergste vijand nog niet .
En toch doe ik het ,ook al weet ik niet waarom.
Ik heb een briefje voor de apotheek opgehangen..zegt ze …ik luister…
Ze brengen het straks hier.
Hoor jij wel wat ik je vertel???
Nee.dus …je luistert gewoon niet .
En weer stroomt er van alles over mij heen…
Vies,ontbinding,dood…
Soms is de dood geen vijand maar je vriend..
En vrienden heb je voor je leven tot de dood je scheidt…en nog heel veel langer .

In paradisum

We zijn een paar dagen weg,even bijkomen en even afstand nemen van alles.
Maar gelukkig heb ik wel internet.
Na een hele dag genieten,uitrusten en ontspannen lees ik zo afstandelijk mogelijk dat hij overleden is ,een paar simpele algemene regeltjes die voor ieder mens iets anders betekenen ..
Wat betekent dit voor mij??
Dat hij nooit meer voor het raam op de uitkijk zal staan,dat hij nooit meer zal zeggen het fijn te vinden dat ik er ben.
Nooit meer zal ik zijn rug hoeven te wassen,nooit meer zal ik koffie voor ons hoeven te zetten..
Nooit meer zoeken naar zijn oude kat ,nooit meer even gauw wat boodschappen voor hem doen.
Nooit meer een beetje meer tijd aan hem besteden dan eigenlijk mocht .
Nooit meer zijn ogen zien stralen als ik naar vroeger vroeg.
Nooit meer kan ik hem zeggen dat hij een bijzonder mens was,nooit meer kan ik proberen hem te overtuigen dat hij een waardevol mens was ook voor ons.
Hij was een echte ijzervlechter ,die nu niet meer bestaan ,en hij heeft zijn hele leven lang gezwoegd voor zijn stad en zijn hele leven lang op zijn eerste liefde gewacht die verongelukt was ..want dat hij beloofd.
Hij heeft geen gelukkig leven gehad maar is wel zoals hij zelf zei ” zijn hele leven trouw geweest aan zijn meissie”
S’morgens heeft mijn collega hem gevonden ,ongemakkelijk liggend op zijn bank met zijn voeten nog op de grond.
Geen teken van leven meer,eindelijk de rust gevonden waar hij zo naar verlangde.
Het zuurstofapparaat achter in de kamer kan voorgoed worden uitgezet.
Ik zal hem missen maar gun hem de rust…nooit meer zal ik door deze straat rijden zonder te kijken of hij voor het raam staat…
Nooit meer zal hij voor het raam staan ,maar ook nooit meer hoef ik hem naar adem te zien happen met het stampende geluid van het zuurstofapparaat op de achtergrond.

De nog niet al te oude vrouw met een hersentumor omgeven door heel veel lieve familie en vrienden en die alles had want een mens te wensen zou kunnen hebben …behalve 1 ding
Gezondheid ,maar dit is niet te koop.
Ze vond ons “engelen op aarde”
Ze heeft haar strijd tegen de kwaadaardig woekerende cellen toch verloren ,liefde aandacht ,verzorging en warmte hebben de strijd op moeten geven en moesten plaats maken voor de kille ,koude ,onbarmhartige dood.
Het was fijn om haar te verzorgen .
Maar dit hoeft nooit meer….

De verminkte vrouw zal nooit meer door ons gedoucht hoeven te worden ,het duurde lang voordat ze onze hulp accepteerde ,maar toen ze eenmaal de drempel over was genoot ze hier met volle teugen van .
Het wassen van haar voeten was een avontuur op zich,je knijpt!! Nee!!! Niet mijn tenen!!!! Iedereen kan raden hoe leuk het was om haar tenen af te drogen.
Nooit meer zal ik “de tenenknijper” zijn ….
Samen een sigaret roken en ondertussen een serieus praatje over de zorgen over haar gehandicapte zoon of gewoon over het weer,het leven over leuke en ook over vervelende dingen .
Ook haar moet ik missen…

Nooit meer zal ik horen ” jij bent ook een kleintje he??
Altijd gingen we als eerste naar haar toe en werden verwelkomd door de loslopende kippen en door haar man die zijn eerste sigaartje zat te roken …
Heeft ze rustig geslapen? Wil ze eerst plassen??drinkt ze haar nutridrink op zonder het uit te spugen?
Mag ik haar wassen??
Valt ze weer ineens stokstijf achterover?
Mag ik zeep gebruiken?
Krijg ik haar nieuwe ,te grote trui aan???
Is ze vandaag blij dat ze bij haar man geslapen heeft?
Blijft ze vandaag even aan de grenen keukentafel zitten of rent ze weer terug naar haar bed en gaat ze stokstijf onder de dekens liggen?
Niets van dit alles…ik krijg ook geen eieren meer en ze zal nooit meer tegen mij zeggen
” jij bent ook een kleintje he?”
Ze ligt voorgoed stokstijf ..

Het laatste berichtje is van mijn collega die een waterkippetje heeft doodgereden !
Dit berichtje zorgt voor een glimlach door mijn tranen heen …of droogt de glimlach mijn tranen een beetje???

Waardevol leven ..of waardig sterven ?

Waar ligt de grens en wie bepaalt deze grens?
Hier heb ik maar 1 antwoord op ,de persoon waar het over gaat .
Zelfbeschikking,eigen keuze,je eigen leven en je eigen dood in eigen hand wat anderen er ook van vinden …
Leefbaar,waardevol,waardig, het onderwerp van dit verhaal de persoon in kwestie is de enige die het recht heeft te oordelen over de kwaliteit van zijn leven .
Misschien als ik ooit ziek word denk ik ook zo …een paar uur geluk aan de ene kant van de weegschaal…weegt misschien wel op tegen urenlang onhoudbare pijn ,tranen
Van ellende en wanhoop .
Maar als je de persoon bent die de ander niet helpen kan zonder hem pijn te doen?
Welke grens ,waar is een grens?waar is de grens?
Ik ben de persoon die niets te vertellen heeft ,maar misschien toch wel .
De grens tussen leefbaar en lijden is vaag,ook deze grens mogen wij niet bepalen maar kunnen we wel markeren.
Ik kan misschien wel niets meer betekenen,ik kan alleen lijden veroorzaken .
Maar waarschijnlijk als ik hem nu zielsgelukkig zie genieten van muziek denk ik er weer anders over.
Music was my first love,
Het leven is een ” bridge over troubled water”
Ne me quitte pas…
Go your own way….wie ben ik???
Een heel klein radertje in de groep mensen om je heen die er alles aan doen om het je zo comfortabel mogelijk te maken ..
Lieve erwin,bedankt voor wat je voor mij betekend hebt,de muziek die je mij gegeven hebt en de muziek en de verhalen die we gedeeld hebben .
Je was waardevol in mijn leven .
Ik wens je een waardig afscheid van het leven .
Zelfs het laatste moeilijke stukje loop ik met je mee,
you never walk alone!

De Dood reist mee…

Morgen ga ik naar haar toe ,3 jaar geleden werd haar man op deze dag begraven …de man van de bloedneus op de witte vloerbedekking ..ben ik al zolang weer iemand in de zorg??
De man die zijn hoofd op het kussen legde en dank je wel zei ..
En iedere keer opnieuw doen we hier trouw de blauwe plastic schoentjes aan.
Ze noemt mij altijd ” lieve kind” …en wrijft over mijn rug….en dan weet iedereen wie ik nu bedoel .
Meestal drink ik een kopje koffie en soms een glaasje water. Soms ga ik lopen en soms ga ik met de auto.
Maar altijd praten we ,ik hoor haar nieuwtjes maar vaker hebben we het over de herinneringen aan vroeger ..die van haar maar ook de mijne .
Ze praat ..maar kan ook luisteren
Altijd brandt er een kaarsje bij zijn foto.
Het zal morgen vast ook branden…
Morgen is er weer een jaar voorbij ..nee,morgen begint het nieuwe jaar.

Ik ga naar de man die mij altijd al aan ziet komen en blij is dat ik er ben ,maar zo verdrietig is dat vroeger voorbij is en echt nooit meer terug komt .
Nog een paar dagen en dan verhuist hij naar een kamer waar hij de rest van zijn leven samen met zijn vrouw zal kunnen wonen .

Morgen ga ik ook naar hem ,gelukkig hoef ik niet alleen..
Hij gaat dood..
Hij durft niet te zeggen dat hij dood wil…dan doet hij anderen verdriet…
Hij huilde niet omdat hij verdrietig was om de eindigheid van zijn eigen leven maar om de ellende die hij denkt anderen aan te gaan doen.
De kanker heeft hem gruwelijk verminkt en baant nu zichzelf een nieuwe weg naar buiten onderweg verwoest het alles wat het tegenkomt.

Ik ga naar haar, zij leeft iedere dag opnieuw in reserve tijd en is blij met iedere dag.

Ik ga naar de vrouw die zich iedere dag opnieuw afvraagt wat we komen doen en mij dan vriendelijk vraagt of ze al gevraagd heeft of ik soms ook een kopje koffie wil.

Ik ga naar de tandarts die tegenwoordig iets minder hygiënisch te werk gaat dan dat hij vroeger deed ,misschien krijg ik hem in bad …maar zeker weet ik dat ons gesprek zal gaan over petrus die al zolang op hem staat te wachten aan de hemelpoort..

Gelukkig mag ik ook naar haar, bescheiden,zuinig,gelovig en eigenwijs en ik weet dat als ze mijn gezicht achter de deur vandaan ziet komen ze in bad wil .

Morgen …de laatste dag van dit jaar.

We kijken tv en iedereen die we zien is dood…Joe cocker ,Jacques Brell,Ramses Shaffy,Freddy Mercury,Wim Sonneveld,Michael Jackson….
Muziek die herinneringen oproept …
We zitten samen op de bank ,dit jaar is onze laatste ouder ,de moeder van gertjan overleden …en de man van mijn vriendinnetje ..de dood is voor ons geen vreemdeling.

oudejaarsdag,het is nog donker..
Zie ik je nu nooit meer?? Een traan biggelt over zijn rimpelige wang..ja hoor! U bent hier nog een paar dagen..
Mag ik u alvast een gelukkig nieuwjaar wensen want je weet maar nooit ,2 bibberige armen slaat hij om mij heen en met 3 natte zoenen op mijn wangen loop ik even later vrolijk over de trap naar boven.

We praten over dat extra tijd die je nog krijgt om te leven zo bijzonder is en ondertussen doet ze bijna alles weer zelf,waarom krijgt zij zoveel extra dagen,weken ,maanden en een ander zoveel jaren minder?
Hoevaak hebben wij haar vuilniszak al weggebracht??

Oh ,wat heerlijk om je weer te zien mijn lieve kind!
Gelukkig de donkere dagen zijn bijna voorbij..dan hoef ik niet meer zo verdrietig te zijn..het zijn zulke moeilijke dagen..
We gaan vandaag met z’n allen naar het graf….het is vandaag alweer 3 jaar geleden dat ik hem wegbracht..de tijd vliegt…en al die tijd heb ik jullie die er altijd voor me zijn ..
Kind ,je hoort al zolang in mijn leven ..terwijl ik naar de lift loop bedenk ik me dat ze inderdaad ondertussen ook deel uit is gaan maken van mijn leven .

Nou ,die neus had ik vandaag echt niet verwacht hoor!!
Ik hoop wel eens en verwacht je wel eens..
Maar dat je er vandaag bent..
Langzaam loopt ze in haar ponnetje met haar rollator achteruit..heb je het druk??
Nee,natuurlijk niet ..zeg ik terwijl ik het bad vol laat lopen ,de badmat vastleg, de badlift controleer. en tussendoor spookt de lijst van vandaag door mijn hoofd .
Schone handdoeken,schoon ondergoed haar cremespoeling en washandje leg ik klaar.
Even later zit ik op mijn knieën voor het bad en was haar rug met een gewoon stuk zeep,was haar haar dat nog nooit een kapper heeft gezien ..
We praten over haar leven ,over mijn leven en over de dood..de dood die soms een vijand is maar soms ook een vriend kan zijn .
Niet bang voor de dood door haar rotsvaste geloof.
Als de deur achter mij in het slot valt bedenk ik me hoe blij ik met haar ben..hoe ik kan genieten van haar wijze woorden.

Persona nongrata!! Nee hoor!! mevrouw judith! Vandaag mag je alleen mijn haar wassen!! Aan de wastafel was ik zijn haar en ondertussen was ik de rest van zijn lichaam .gooi de vieze zooi in een zak en bedenk me dat deze man Gelukkig nooit mijn tandarts is geweest.
In 2017 ga ik weer in bad zegt hij als ik wegga…kom je morgen ook??

Hij heeft een knotje op zijn hoofd en een arm vol tatoeages maar ook een vrolijke innemende blik in zijn ogen ..dit komt goed!

We wassen hem samen,maken lol en zijn serieus ..
De mannen hebben lang haar en de enige vrouw heeft een kort koppie!!!
We hoeven niets te overleggen of af te spreken .
Ja,leg dat daar maar neer zegt erwin als ik alles wat vies is in een keer op de grond gooi.
Het is ons gelukt ..in 1 keer alles schoon ..we wensen hem een gezellige oudejaarsavond en geven hem een extra morfinepil om zijn pijn dragelijker te maken .
Terwijl we naar beneden lopen vragen we ons af wat we hem morgen toe moeten wensen …geen gelukkig nieuwjaar …misschien wel alle goeds voor het nieuwe jaar?? de dood kan een bevrijding zijn.
S’avonds zitten we samen op onze bank ..geen nieuwjaarsfeesten,geen visite…nee samen op de bank.
We praten over de dood die altijd dichtbij is ,de dood die meerdere gezichten heeft
En altijd alles kan zijn..of veraf lijkt .
Soms een vijand,soms een vriend.
Vuurpijlen in de lucht!!
Het oude jaar wordt weggejaagd en maakt plaats voor het nieuwe jaar,maar de dood laat zich niet verjagen en gaat mee,de enige die nooit achterblijft
De schubstaart,de kameleon,soms de vijand en soms je vriend..
De Dood reist mee met ons naar het nieuwe jaar …

Geweldig …soms loodzwaar.
Mijn werk is geweldig…de armen van vrouwtje piggelmee om mij heen …oh judith wat geweldig dat ik je zie ..waar was je nou??ja,ik ben vandaag 98 geworden ..ik ben wel nu een beetje bang voor de dood ook al heb ik nooit iets fout gedaan hoop ik..
Jij..jij komt zeker in de hemel ! De zon gaat schijnen als ik jou zie.
Oh,wat heb je toch lekker warme handjes !
als ik mijn ogen dicht doe voel ik haar hand over mijn rug wrijven ,waardevoller dan welk salaris of bonus .
Ze gaat zo haar keukenvloertje dweilen..op haar knieën en ik hoop dat ze nog heel lang mag blijven leven ..
En iedere keer als ik de deur achter mij dichttrek hoop ik haar volgende keer weer te zien .
En iedere keer als ik haar weer zie ben ik blij.
Ik moest vroeg op terwijl ik eigenlijk wilde slapen ,maar haar “oh wat ben ik blij” oh,lieve kind …zorgt dat ik ineens wakker ben en zorgt dat ik gelukkig ben .
Haar hand die over mijn wang wrijft ,ik sluit mijn ogen maar het liefst zou ik mijn hoofd in haar schoot willen leggen. Ik ben moe..

Zit mijn haar goed? Ben ik echt wel op tijd??ben ik wel vrolijk genoeg?? wat
moet ik zeggen?? Nee ik kan geen koffie drinken …want ik kan nergens plassen ..
Oh,sorry ik heb dit formulier niet ingevuld ..maar ook niet nagekeken ..
Sorry,nee dit is niet uw huisarts..ook het adres klopt niet ..ik zal het nooit meer doen
Heb ik dit niet al mijn hele leven gezegd?ik zal het nooit meer doen..
Het is mijn schuld ..schuldgevoel …ik voel me altijd schuldig…

Heel veel later gaat de deur open ,krom hangt hij over zijn rollator ,de urine druppelt ..ongemerkt langs zijn benen en vormt een plasje achter hem.
De tenapants zakt verzadigd langs zijn benen naar beneden en ploft in een plas.
Zijn grote angst,het gaat hier stinken ..die komt uit ..ja, het stinkt nu..maar zijn moeder wast alles,of het nu kan of eigenlijk niet.
Wassen tegen de klippen op, willen tegen de klippen op en hopen tegen de klippen op
Met moeite hou ik mijn tranen tegen..nee ik kan ze niet tegen houden..
Samen huilen we..hij kan het niet tegen houden…ik ook niet meer..oh my god…hoe moet dit voelen?? De kanker heeft zijn leven overgenomen ,heeft zijn lichaam verwoest en wij verleggen onze en zijn grenzen .
Zijn benen zijn verwoest, zijn enorme buikwond is dicht …een stoma…een spc…en ik doe mijn best om een stomazak te plakken op een plek die veel groter is dan de zak aankan..en de urine sijpelt onderlangs en doet het zakje loslaten ..nutteloos.

De zenuwpijn is niet meer te harden,hoeveel oxycontin hij ook slikt met koffie of bier
Natuurlijk kotst hij alles uit.
De pijn die hij.voelt om zijn familie achter te laten is voelbaar.
Hij kan het niet zien ,zijn lichaam hij kan er niet meer naar kijken ..en gelijk laat ik zijn hoofdeind zakken …
Met zijn ogen dicht slaakt hij een diepe zucht en hoeft gelukkig niet meer naar zijn verminkte lichaam te kijken ..maar ik moet wel.
Soms is de dood een verlichting…de pijn is onhoudbaar..welke? Lichamelijk of geestelijk? Wat doet meer zeer??
Kijken naar je verminkte lichaam? Of het voelen van je gekwetste geest?
Als je er bang voor bent..gebeurt het zeker ..en als je vertrouwen hebt…gebeurt het vast niet.
In de kamer ligt de zorgvuldig opgestelde euthanasieverklaring naast onze rapportagemap.
Beiden zijn niet eerlijk…hij beschrijft niet dat hij dit onleefbaar vindt ,hij is nog niet gek ..en ik schrijf niet dat dit onleefbaar en onmenselijk is.
We draaien gezamenlijk om de waarheid heen
Het lijkt of ik het niet meer kan…ik kan het leed van de wereld niet op mijn schouders nemen ..
Stairway to heaven…..music… Was my first love…
Oh ik hoop het op de begrafenis van erwin te horen …
Soms is de dood het beste,een opluchting ,een bevriijding..
Nooit zal ik vergeten dat hij alle uitvoeringen van ” ne me quitte pas” klaar had liggen ..om mij te troosten toen ik mijn vader zo mistte..
Nooit zal ik vergeten hoe erg het is om een mens zo te zien lijden ..
Nooit zal ik vergeten hoe zeer dit doet…
Ik zou zelfs voor je naar de coffeeshop gaan om jouw lijden te verlichten…

Kortsluiting.
Even naar de andere kant van Capelle ,het duurt even voor ik binnen en op de 14de verdieping van de grote flat ben .
Op blote voeten,zonder gebit en in zijn pummelige badjas doet hij grijnzend de deur open “kom gauw binnen , al die herrie!”
“Ik ben blij als het allemaal weer voorbij is !”
Jan heb ik net al wakker gebeld .
De wc deur staat open ,de badkamerdeur staat open en her en der liggen catheterzakken .
Ja,ik heb alles al geregeld ,we zijn uit eten geweest maar zij is helemaal niet goed meer hoor..dit kan echt niet meer!
En gelopen dat we hebben…met de metro en toen met de bus ..oh oh oh …dat kan echt niet meer!
Ja,die zakken hè…heb ik er nou wel genoeg??zal zo eens even tellen …
Straks combicare even bellen.
Jan,zal zo ook wel bellen .
Dat hoeft niet hoor,u heeft er nog genoeg zeg ik terwijl ik de enorme voorraad bekijk..dan kan volgend jaar wel .
Ze bezorgen toch de verkeerde..en dan gaat het niet goed!!
Jan komt zo,die heeft alles geregeld ..oh,ik zal blij zijn als vandaag voorbij is .
Die vette oliebollen ,ja ze is vast nog aan het slapen .
Ja,ze is helemaal niet goed meer…ze komt zo …gaan we beetje tv kijken ..en die herrie hè? Toen ze klein was gooiden ze een rotje naar haar,gelukkig slaapt ze nu nog…
Straks komt die herrie weer en is ze zo bang,ze eet niks en ze ligt alleen te bibberen.
Is dit nou poedersuiker??? Hij veegt het witte spul van de tafel en neemt netjes zijn pillen in .
Al die vette troep…bah…maar we hebben heerlijk gegeten ,dat is waar !maar zij??
Is echt helemaal de weg kwijt,dit kan echt niet meer…ik ga ook niet meer mee …al dat gedoe ..
Ik zal zo jan even bellen.
Het hondje is eindelijk uitgesnuffeld en komt onder de tafel vandaan ,ja je bent zo bang hè?het is bijna over hoor ..
Oh oh oh ,al die knallen ..ze hebben hier een vuurwerk !!! Gelukkig komt jan zo …
Ik heb hem net wakker gebeld …ik hoop dat hij er voor het donker is .
De telefoon gaat en ik hoor dat het jan is ,ja jan ik ben wakker hoor,kom je zo??nee?
Overmorgen pas??? Nou,dag dan ! Met een klap legt hij de telefoon neer .
Waar was ik gebleven???oh,ja we zijn uit eten geweest…
Gaat u nog iets leuks doen met de kerstdagen?
Ja ,dat was leuk!
Ja,we zijn toch zo lekker uit eten geweest..maar zij? Ze was er gelukkig bij..Ze begrijpt er niks meer van …
Dat kan nu echt niet meer ….en ze zit dan zo vies te eten …het eten is ook niet meer wat het was …en die reis …terwijl zijn blik afdwaalt naar buiten ,oh wat ben ik blij als die knallen voorbij zijn…hoor nou wat een herrie !!
Fijne dagen en doe de groeten aan jan zeg ik
Jij ook hè? Ik neem zo maar een oliebol en dan gauw nog even met de hond naar buiten ..wil je nu even gauw een oliebol? Die hoort er vanavond toch bij…kijk het wordt al donker …jij ook alvast een gelukkig nieuwjaar ..
Ben je wel voor 12 uur thuis???
Ik zal zo combicare maar even bellen ..
Ik hoop dat hij zo verder gaat met aankleden en een beetje kan genieten van deze kerstdagen in zijn eigen huis…
Heb ik je al verteld dat we uit eten zijn geweest?ze was echt van het padje af ..op datzelfde moment wordt er ergens een rotje afgestoken ….gauw naar binnen jij !!! Het witte hondje wordt naar binnen gestuurd …ik zal toch zo blij zijn als deze avond voorbij is !!!jan heeft net gebeld ,hij is al onderweg !
Brrr…het is koud!!! Nou,ik hoop dat je een leuke avond hebt !
Tot volgend jaar hè?
Voorzichtig hè ,het wordt al donker!!
Ik denk dat ik nog even terug naar mijn bed ga …
Jan zal zo wel bellen …
Een goed uiteinde hè en de groeten aan je man ..
Ik wens hem maar fijne dagen …en de groeten aan jan hè?
Brrr wat is het koud,ik ga zo eerst jan even bellen!
Fijne avond hè?
Ik hoop dat je op tijd thuis bent straks ….

Over 2 dagen is het pas kerst…
De drukke dagen moeten nog komen .
Met een klap valt de deur in het slot.
Ik ga maar even met de trap naar beneden …even de stilte in.